Thema ‘geluid’

‘Geluid’ is een thema bij de hoofdstukken ‘bouwen en indelen’ en ‘inrichting’. (Zie de aanbevelingen.)
Geluid is het belangrijkste thema, afgaande op het aantal aanbevelingen waarin het een hoofdrol speelt (ca 9%) of een bijrol (ca 13%).

Hoewel er meer onderzoek nodig is, zijn gehoorsafwijkingen een algemeen kenmerk van autisme. Sommige schattingen zeggen dat ze bij iedereen met autisme voorkomen. Een recent Chinees onderzoek onderscheidt auditieve ondergevoeligheid dat in hun vrij grote steekproef van autistische kinderen voorkwam bij 69% en overgevoeligheid bij 49%. Verder angst voor bepaalde geluiden, zoals hoge stemmen bij 35% en een merkwaardige interesse in bepaalde geluiden, zoals bij het schudden van een fles of doos 37%.

Het gehoor wordt dan ook veelal als het meest problematische zintuig opgevat. Dit wordt sterk geïllustreerd door een enquête die Magda Mostafa afnam aan ouders en leerkrachten van een aantal autistische kinderen. Hun werd gevraagd om zes architectonische of ruimtelijke factoren naar de invloed op hun kinderen en leerlingen te rangschikken: akoestiek, visueel (kleuren en patronen), visueel (licht), structuur (van oppervlakten), geur en ruimtelijke rangschikking.
79% van de ouders en 64% van de leerkrachten zetten akoestiek op de eerste plaats. Ruimtelijke rangschikking (zoning) was het volgende verschijnsel dat men belangrijk vond: respectievelijk 20 en 14% zetten dat op de eerste plaats. Uit het verschil in percentages blijkt duidelijk hoe belangrijk men geluidsoverlast vond.

Magda Mostafa is een van de zeer weinigen die een experiment heeft uitgevoerd waarin het effect van geluidsmaatregelen op autistische kinderen in een school/behandelinstelling is onderzocht. Enerzijds zijn haar resultaten van groot belang, terwijl ze anderzijds wachten op bevestiging door ander onderzoek, liefst met grotere groepen die bij haar onderzoek erg klein waren. (Zie ook Mostafa’s unieke experiment.)
Van de taal- en spraaktherapieruimte werden vloeren, muren en plafond geluiddicht gemaakt en zo bewerkt dat binnenkomend geluid met een bepaald aantal decibellen werd teruggebracht en ook de echo aantoonbaar werd verminderd. In vergelijking met alle geluid in deze school is dit maar een geringe ingreep; in diverse tests sorteerde deze niettemin een opvallend groot resultaat. De gemiddelde concentratieperiode was na 12 weken drie maal langer geworden. De gemiddelde reactiesnelheid verbeterde met een factor 3,6. Het ‘vreemde gedrag’ nam over een vaste tijdsperiode met een factor 2,8 af. Het gaat bij dit laatste om een kernsymptoom: dwangmatige handelingen, specifiek voor elk kind, waaronder hoofdbonken, op de hand bijten en schommelen.

Geluidsoverlast is extra relevant als men bedenkt dat bepaald autistisch gedrag kan worden opgeroepen of versterkt door reacties erop. Iemand die actief reageert op overgevoeligheid voor lawaai, doet dat vaak met ritueel, gereglementeerd gedrag. Zulk gedrag maakt deel uit van een van de autistische kernsymptomen. (hier)

Temple Grandin gaf daarvan een voorbeeld toen ze vertelde: “Ik ontdekte dat ik pijnlijke geluiden kon buitensluiten door me over te geven aan ritmisch, stereotiep autistisch gedrag.
Zo loopt er dus een rechte lijn van geluidsoverlast naar een autistisch kernsymptoom.

Tot slot is het interessant zich te realiseren dat geluidservaringen erg selectief kunnen zijn. Een medewerker van het Dr.Leo Kannerhuis vertelde bijvoorbeeld dat zij in gesprek was met iemand met een extreme overgevoeligheid voor geluid. Tijdens dat gesprek realiseerde ze zich dat ze met knisperend cellofaan aan het spelen was en bood ze daarvoor haar excuus aan. Dat was niet nodig want haar gesprekspartner had er niets van gemerkt.

Lawaai op school is een groot probleem en wordt hier, naast nagalm en akoestiek behandeld.

*
Chinees onderzoek

Tan et al, ‘Auditory abnormalities in children with autism’, In: Open Journal of Psychiatry, 2012, 2, 33-37. PDF De enige kleine twijfel dat deze resultaten gedeeltelijk typisch Chinees kunnen zijn ligt in het gegeven dat het Chinees een toon-taal is waardoor de meeste Chinezen een absoluut gehoor hebben. Hierdoor zou de gevoeligheid kunnen verhogen, tenminste voor spraak.
Marga Mostafa
Mostafa, Magda, ‘An Architecture for Autism: Concepts of design intervention for the autistic user’, In: Archnet-IJAR, International Journal of Architectural Research 2(2008) 1 (March) 189-211.
Temple Grandin
Grandin, Temple, My experiences with visual thinking, sensory problems and communication difficulties, Center for the Study of Autism, 1996
Kannerhuis

 

error: