Botsende zintuiglijke aanbevelingen

Soms zijn de eisen die verschillende zintuigen stellen tegenstrijdig. De meeste daarvan liggen nogal voor de hand, zodat we ons hier tot enkele voorbeelden beperken.

Ruw afgewerkte muren absorberen geluid beter dan gladde, zodat zij vanuit het oogpunt van geluidsoverlast te verkiezen zijn. (Onder andere aanbeveling 76, nagalm dempen on school.)
Anderzijds worden gladde, tastbare muren juist aanbevolen voor wie de tastzin graag gebruikt om zich, met de handen langs de muren gaand, in de ruimte te oriënteren. Bovendien veroorzaken gladde muren minder verwondingen of pijn bij stoten en vallen (motorische onhandigheid).
Per bewonersgroep zal men de ene keer voor gladde en de andere keer voor ruwe muren kiezen.

Maatregelen tegen geur- en geluidsoverlast botsen eveneens vaak met elkaar. Ventilatoren vormen enerzijds verreweg de belangrijkste remedie tegen geuroverlast en veroorzaken anderzijds forse geluidsoverlast hetgeen vooral op scholen is aangetoond. Aangezien zowel geuroverlast als lawaai (vooral op scholen) bijna onoplosbare problemen zijn, blijft er nagenoeg geen andere mogelijkheid over dan installatie van veel duurdere en meer onderhoudsgevoelige stille ventilatoren.

Natuurlijk licht wordt algemeen aangeraden als gezonder en meer rustgevend dan kunstlicht. De ramen waardoor voldoende natuurlijk licht naar binnen kan vallen, kunnen echter ook afleidend werken als ze uitzicht geven op het buitengebeuren. Voorts wordt ook direct zonlicht afgeraden, iets waarmee rekening gehouden moet worden bij de plaatsing van de ramen en de filtermogelijkheden van het licht.

Natuurlijk kunnen aanbevelingen die niets met de zintuigen te maken (lijken te) hebben ook tegenstrijdig zijn. Een voorbeeld is het algemene advies om rommel te vermijden en achter kastdeuren op te bergen. Sommige mensen vergeten echter dingen die niet meer in zicht zijn. Als de laatste banaan verdwenen is, verdwijnt ook (tijdelijk) het concept ‘banaan’. Dit is een voorbeeld van een visualisatie met behulp van het object zelf. (Zie Landschips voorbeeld in visualisaties.)

(Conflicterende aanbevelingen mogen overigens niet worden verward met dilemma’s.)