Keukenverlichting

Aanbeveling 141
Zorg voor optimale werkverlichting in de keuken

Hoofdstuk (thema)
Installaties en apparaten (keukens)

Wegens
Zintuiglijke overgevoeligheid en concentratieproblemen

Teneinde
bij te dragen aan de optimale voorwaarden om in de keuken te (leren) werken.

Uitwerking
Het belang van de keuken als leeromgeving die uiteindelijk kan bijdragen aan toekomstige zelfstandigheid is gediend met optimale werkvoorwaarden. Een goede verlichting speelt daarin een belangrijke rol.

Over het algemeen, vooral wegens de tijden van de dag waarop veel maaltijden worden bereid, is kunstlicht in keukens onvermijdelijk. Tl-verlichting wordt afgeraden wegens het – vaak waarneembare – knipperen en ook vanwege de fluittoon ervan. Zoals uiteengezet in het thema verlichting, kunnen ook Compacte Fluorescerende Lampen (CFL’s) de toets der kritiek niet doorstaan.

In keukens dient ten eerste een algemeen lichtniveau te bestaan dat de gehele keuken zo egaal en helder mogelijk verlicht. Hoog aangebrachte traditionele gloeilampen lijken daarvoor het meest aangewezen, al zijn ze steeds moeilijker verkrijgbaar. Halogeen- of LED-verlichting is dan het meest aan te raden.

Ten tweede moeten er drie eisen worden gesteld aan de werkverlichting op diverse plekken in de keuken (o.a. het fornuis, het aanrecht, plekken waar groenten en vlees worden bewerkt). Een eis betreft het soort kunstlicht zoals besproken in het thema verlichting. Een tweede eis is dat de verlichting bijdraagt aan de visuele structuur van de keuken waarbij de plekken waar verschillende werkzaamheden plaatsvinden duidelijk zijn onderscheiden.

Een derde eis is dat alle plekken waar wordt gewerkt voldoende verlicht zijn. Wegens de schaduwen van wandkasten e.d. en van de mensen in de keuken, wordt in de meeste keukens niet aan deze eis voldaan. De architect Dough Walter signaleert dit probleem en geeft oplossingen met illustraties. Het bovenlicht wordt vaak door ‘de kok’ belemmerd omdat de verlichting doorgaans in het midden van de keuken wordt aangebracht. Daarnaast is de plaatselijke verlichting onder kasten e.d. heel vaak tegen de achterwand aangebracht zodat de kok ook nog in de schaduw van de eigen handen werkt. Een oplossing is om de hoge verlichting niet in het midden van de keuken of boven ‘paden’ aan te brengen maar boven de rand van het aanrecht, het hakblok e.d. De andere oplossing is om verlichting onder kasten e.d. niet tegen de achterwand te plaatsen maar meer naar voren.

Walter heeft meer te zeggen en stelt dat het mogelijk is betere verlichting met minder lampen te bewerkstelligen.

Dit is een van de voorbeelden waarin aanbevelingen die goed zijn voor mensen met autisme ook vruchten afwerpen voor de mensen met wie zij samenleven. In dit geval een meer werkbare en meer energie-efficiënte keuken.

Dough Walter
Walter, Dough, “The Right Way to Light a Kitchen. Old-school theory doesn’t work in Practice.” In: Professional Remodeler 02-2016, p 50-53. PDF Gevonden op http://www.proremodeler.com/right-way-light-kitchen, geraadpleegd op 12 maart 2016.
error: