Oriëntatie en ordening in de keuken

Aanbeveling 101
Deel de keuken functioneel en logisch geordend in

Hoofdstuk (thema)
Inrichten (keukens)

Wegens
executieve functies (plannen en organiseren), Centrale coherentie, zintuiglijke afwijkingen

Teneinde
de keuken tot een optimale leer- en leefomgeving te maken.

Uitwerking
Zoals in thema ‘keukens’ uiteengezet, gaat het om een buitengewoon uitdagende ruimte die zeer hoge eisen stelt aan een groot aantal zintuigen en tevens aan het cognitief en lichamelijk functioneren. Iemand met autisme die goed op deze uitdagingen reageert wordt rijkelijk beloond, wie daar niet in slaagt ondervindt daarvan veel nadelen in het dagelijks leven. Om deze redenen is het cruciaal dat in de keuken optimale voorwaarden worden gecreëerd. Daarom worden hier veel aanbevelingen gedaan rond de bouw van keukens, de apparaten en installaties en de inrichting, het onderwerp van deze aanbeveling.
In het geval van mensen die zelfstandig wonen, is het meesterschap over de eigen keuken tegelijk ego-ondersteunend en van sociaal belang. Men kan voor zichzelf zorgen wat (gezond) eten betreft en men kan anderen voor een maaltijd uitnodigen. Om dit te bereiken is voor de meeste mensen op het spectrum optimale ordening van de keuken een belangrijke voorwaarde die men onder meer bereikt met:
– vaste plaatsen voor keukengerei, afwasmiddel, blikjes en potten, versus verse producten;
– bereidingsplaatsen zoals het keukenblad en een werkplank of -blok die logisch aansluiten op het fornuis;
– praktisch geordende keukenkasten waar broodbeleg, eventueel dierenvoer, glazen, pannen e.d. gescheiden zijn;
– de tafeldekspullen niet te ver van de eettafel en waar ze worden afgewassen.

Een algemene voorwaarde is, zoals vaker, voldoende ruimte, vooral in verband met lichamelijke onhandigheden.

Twee spoelbakken, één voor spoelen, één voor afwassen is voor iemand die zelfstandig alleen woont meestal niet nodig, behalve als er grote executieve problemen zijn. In dat geval is het het beste deze zo te plaatsen dat de meest voorkomende werkrichting van links naar rechts is.

Wat de kasten voor keukengerij en voorraden betreft, gelden dezelfde overwegingen als elders in huis. Zoals in aanbeveling 94 werd gezegd is het vermijden van rommel van belang en zijn overzichtelijke kasten en rekken daarvoor nodig. Zoals in het thema ‘visualisaties werd besproken is het soms nodig om spullen in het zicht te houden omdat ze anders gemakkelijk worden vergeten. In de meeste gevallen zijn gesloten kasten aan te raden en kunnen visualisaties (zoals een foto of tekst) eraan herinneren wat zich achter een kastdeur of –la bevindt.

Relevant in dit verband zijn ook de aanbevelingen van Brand om, ter wille van de toegankelijkheid, liever laden dan planken in de kasten te gebruiken. En ook om kastdeuren voor de stevigte met pianoscharnieren te bevestigen. En tenslotte is het aan te raden om een speciale vaste plek aan te wijzen voor het (gescheiden) afval en een eventuele compostbak.

van links naar rechts

Een van de aanbevelingen uit het teacch-programma, het uit de vs afkomstige oer-programma waaraan nog steeds veel behandelprincipes en -praktijken worden ontleend.
Brand
Brand, Andrew Living in the Community Housing Design for Adults with Autism, London, Helen Hamlyn Centre, the Royal College of Art, 2010. PDF
error: