Snoezelruimten

Aanbeveling 56
Kom met een snoezelruimte tegemoet aan zintuiglijke eigenaardigheden

Hoofdstuk (thema)
Bouwen en indelen (time-out ruimten)

Wegens
zintuiglijke onder- en overgevoeligheid

Teneinde
tegemoet te komen aan zintuiglijke eigenaardigheden waaraan niet op een andere wijze recht kan worden gedaan.

Uitwerking
Snoezelruimten zijn ruimten waarin in beginsel alle zintuigen kunnen worden aangesproken, terwijl doorgaans het omgekeerde – zo min mogelijk prikkels – wordt nagestreefd. Dat laatste geldt onder meer voor de vier andere soorten terugtrekplekken, zoals genoemd in aanbeveling 54. Doordat er een breed scala van zintuiglijke prikkels aanwezig is, wordt tevens de mogelijkheid geboden diverse zintuigen met elkaar in harmonie te brengen of te integreren. Snoezelruimten, een samentrekking van ‘snuffelen’ en ‘soezen’, worden ook wel aangeduid als ruimten voor ‘multisensorische stimulatie’.

Thuis kan zo’n kamer of ruimte optimaal op de behoeften van het individuele gezinslid met autisme worden afgestemd. Zo kan het zijn dat contact met water iemand speciaal goed doet, zodat de badkamer zo kan worden ingericht dat er prettige watersensaties kunnen worden gecreëerd, bv in combinatie met muziek en/of kleur.

Doorgaans bevatten snoezelruimten zachte voorwerpen, zachte muziek, prettig bewegende objecten zoals waterbedden, aangename kleuren en geuren, etc. Het idee is zoveel mogelijk zintuigen op een prettige manier te laten functioneren en wordt aangenomen dat zodoende integratie van diverse indrukken optreedt.
Snoezelruimten kunnen zeker ook een functie hebben voor mensen met hoge zintuiglijke drempels. In zulke gevallen kunnen de prikkels veelal worden versterkt: harde muziek, felle kleuren, ruwe materialen.

Velen zijn in staat hun individuele zintuiglijke behoeften kenbaar te maken en anders zullen ouders die redelijk goed kunnen inschatten. Waar dat niet het geval is zijn er instrumenten beschikbaar waarmee het zogenoemde ‘sensorisch profiel’ kan worden bepaald.

Voor de inrichting van een snoezelruimte zijn geen vaste aanwijzingen maar wel veel voorbeelden.

Overigens moet erop worden gewezen dat verreweg de meeste ervaring met snoezelen is op gedaan bij demente bejaarden, maar dat effectonderzoek daar tot 2002 geen effecten heeft kunnen vaststellen, ofschoon deze therapie wereldwijd wordt toegepast en in talloze handboeken voorkomt. De toepassing bij autisme is veel zeldzamer; ook van de effectiviteit daarvan is ons geen wetenschappelijk bewijs bekend en zijn we vooralsnog aangewezen op indrukken en anekdoten.

*

instrumenten